Historyczna data. Zatrzymanie przemian demokratycznych mających doprowadzić do przemian i odejścia od dewastującego systemu. Trudno zrozumieć współczesne spory, dyskusje i awantury. Stan wojenny likwidował wymuszone przez społeczny ruch Solidarność demokratyczne przemiany. Po 35 latach 13 grudnia powinien być dniem refleksji, pamięci i wspólnoty.
Można zadumać się i pomyśleć – co by było, gdyby nie ogłoszono stanu wojennego i transformacja systemowa zaczęłaby się osiem lat wcześniej. Oczywiście w wersji optymistycznej, czyli bez żadnych form interwencji zewnętrznej i w ramach zgody wewnętrznej. Niewątpliwie bylibyśmy o wiele dalej w rozwoju cywilizacyjnym. Lata osiemdziesiąte to stracony czas. Marazm i wsteczny bieg. Narastające długi i brak realnej perspektywy poprawy sytuacji. To także wielka migracja Polaków na Zachód w poszukiwaniu lepszego, normalnego życia. Dopiero w końcowej fazie starego systemu, gdy wiatr historii niósł zapowiedź zmian, zapoczątkowane zostały pewne reformy. Przede wszystkim systemu bankowego – tzw. reforma Baki, od nazwiska ówczesnego Prezesa NBP. Wydzielono z NBP 9 tzw. banków komercyjnych i wyeliminowano czynności, którymi standardowy, normalnie funkcjonujący bank centralny nie zajmuje się. Nastąpił pierwszy krok na drodze zracjonalizowania działalności Banku Centralnego. Inna, bardzo ważna reforma to ustawa o działalności gospodarczej, potocznie określana mianem ustawy Wilczka, od nazwiska ówczesnego ministra, który był jej twórcą. Do tej pory ustawa ta uchodzi za wzór aktu prawnego umożliwiającego generowanie aktywnej i efektywnej działalności gospodarczej. Pozwolono także na inwestycje tzw. kapitału polonijnego, co wzbogaciło krajowe możliwości wytwórcze. Gdyby chociaż tego rodzaju zmiany wprowadzono zamiast stanu wojennego, Polska zajmowałaby o wiele wyższą pozycję w Europie i świecie. Wielka szkoda, bo czas lat osiemdziesiątych okazał się jałowy, jeśli już nie całkowicie stracony.
Patrz wcześniejsze wpisy: Transformacja systemowa. Transformacja bis. Krytyka transformacji. Państwo teoretyczne. Państwo rozbójnicze.
Leave a Reply