Wstęp do pojednania

Jedno chrześcijaństwo. Wiele kościołów. Liczne wewnętrzne spory i konflikty. Niektóre bardzo stare. Symbolicznie przyjmuje się, że rozdział kościołów wschodniego i zachodniego trwa od 1054r /tzw. wielka schizma wschodnia/. Od tego czasu nie było bezpośredniego, oficjalnego spotkania zwierzchników tych kościołów. Zakorzeniła się tradycja wskazująca na odmienność kulturową cywilizacji Zachodu i Prawosławia. Podstawowe założenie /Huntington/: religie stanowią aksjologiczny trzon, podstawę kulturową cywilizacji i stanowią o jej tożsamości. Stąd przekonanie o nieuchronności zderzeń pomiędzy cywilizacjami dokonującymi się na ich obrzeżach. Zaledwie kilka dni temu doszło do historycznego wydarzenia. W Hawanie spotkali się Cyryl i Franciszek. W skomplikowanym, brutalnym świecie trudno uwierzyć, że historycznie przełomowy kontakt w obrębie chrześcijaństwa może doprowadzić do istotnych zmian w międzynarodowej konfiguracji politycznej. Tym niemniej warto odnotować idee zawarte we wspólnej deklaracji, które wpisują się w dyskurs o tożsamość kulturową Europy. „Chociaż pozostajemy otwarci na wkład innych religii do naszej cywilizacji, jesteśmy przekonani, że Europa powinna być nadal wierna swym chrześcijańskim korzeniom. Prosimy chrześcijan Europy Wschodniej i Zachodniej, by zjednoczyli się /…/ po to, by Europa zachowała swą duszę, ukształtowaną przez dwa tysiące lat tradycji chrześcijańskiej”. W czasach kryzysu wartości i tożsamości Europy, wobec wielkich zagrożeń rozpadu jej jedności – napływ /inwazja/ migrantów reprezentujących kulturę islamu – idea pojednania i zwarcia chrześcijańskich /kulturowych/ wartości musi zostać zauważona. Czy będą jakiekolwiek dalsze kroki zmierzające do integracji rozerwanych dawno temu chrześcijańskich światów? Czy zdarzy się coś więcej, ponad deklaracje i intencje wyrażone podczas spotkania w Hawanie? Zapewne jest to ważne wydarzenie, które odpowiednio wykorzystane może przyczynić się do złagodzenia a może i rozplątania niektórych konfliktów i kryzysów współczesnego świata, szczególnie zaś Europy.
P.S. Patrz wcześniejsze wpisy: Zderzenie cywilizacji, Relacje międzycywilizacyjne.