Centralizm demokratyczny

Ustrój i praktyka polityczna rodem z poprzedniej epoki. Całkowita dominacja władzy wykonawczej. Centralizacja decyzji i przodująca rola partii rządzącej. Jej lider, nazywany Pierwszym Sekretarzem, decydował o losach kraju. Tak było w Polsce do 1989 roku. Najważniejsza była centralizacja. Określenie „demokratyczny” to nic nie znaczący ozdobnik. Parlament, sądownictwo, system bankowy i finansowy, ustawodawstwo, media – podporządkowane były jednemu ośrodkowi decyzyjnemu. Monopol władzy, monopol partii, monopol elit przywódczych. O wszystkim decyduje centrum. Rozmaicie rozumiane i interpretowane. Mogły to być partia rządząca, biuro polityczne, komitet centralny, pierwszy sekretarz. Do czego to prowadziło – lepiej nie mówić. W końcu sytuacja znormalniała i wprowadziliśmy pluralistyczny system polityczny oraz trójpodział władzy. Ograniczanie samorządności, narzucanie jedynie słusznej linii politycznej, bezwzględne posłuszeństwo ośrodkowi kierowniczemu partii – to zjawiska powszechne w sytuacji sprzed 1989 roku. Gdyby miały powrócić i stanowić podstawowy element rzeczywistości politycznej Polski w końcu drugiej dekady XXI wieku….. Trudno cokolwiek powiedzieć. Lepiej nie wprowadzać tego rodzaju eksperymentu do żywego organizmu społecznego i gospodarczego. XXI wiek to inny okres, odmienny czas historyczny, inne szanse, ale i nowe, potencjalnie silne zagrożenia.