Budżetowa wódka

     Od 1 stycznia 2014r wzrósł podatek akcyzowy na napoje spirytusowe o 15%. W rezultacie mamy najwyższe obciążenie fiskalne wśród krajów z nami sąsiadujących oraz miejsce w czołowej piątce, jeśli chodzi o UE. Cel został jasno określony: dodatkowe 780 mln zł do budżetu. Dotychczasowe dane wskazują, że założenia Ministerstwa Finansów mogą być nierealistyczne. Otóż produkcja alkoholi zmniejszyła się o ponad jedną trzecią, a wpływy z tytułu akcyzy w lutym i marcu były o 41% niższe, aniżeli w 2013r. Czy to oznacza, że obywatele przestali spożywać? Wydaje się, że nie w takim stopniu. Ministerstwo zakładało, że spożycie alkoholi spadnie o ok. 3%, co nie będzie stanowiło istotnego zagrożenia realizacji planu pozyskania wyższych środków finansowych. Wiele wskazuje na to, że manewr z wyższą akcyzą nie spełni oczekiwań fiskalnych. Dodatkowo podkopie dobrze funkcjonujący rynek produkcji w Polsce. Skorzystają kraje ościenne, szara strefa, przemytnicy, bimbrownicy. Powrócimy do sytuacji przed kilkunastu lat, kiedy taki wariant był już przerabiany. W okresie, kiedy szara strefa objęła ok. 30% rynku alkoholi, ówczesny Minister Finansów podjął śmiałą i przemyślaną decyzję o obniżce akcyzy o 30%. Pozwoliło to na zwiększenie przychodów z tytułu akcyzy, istotny wzrost produkcji i zatrudnienia w sektorze wytwórczym oraz znaczące ograniczenie szarej strefy, przemytu i bimbrownictwa. Mamy zatem doskonale rozpoznaną sytuację i sposób odpowiedniej reakcji. W teorii ekonomii zależność ta jest od dawna rozpoznana i nosi miano Krzywej Laffera. Wniosek jest prosty: po ustanowieniu zbyt wysokiej stawki podatkowej wpływy do budżetu państwa będą niższe, aniżeli w przypadku stawki niższej. Przerabialiśmy to w latach 2002-2003, gdy korzyści fiskalne i produkcyjne stały się faktem. Przerabiamy aktualnie, kiedy próba zbilansowania „na papierze” budżetu państwa nakazuje poszukiwania przychodów „za wszelką cenę”, bez zastanowienia się nad ujemnymi konsekwencjami fiskalnymi i produkcyjnymi. Oczywiście można mieć nadzieję, że sugerowane ujemne konsekwencje zostaną w najbliższych kwartałach zmniejszone. Nie wydaje się jednak, aby zakładany w budżecie przyrost przychodów akcyzowych z alkoholi spirytusowych mógł zostać urzeczywistniony.